İlk yardımda yapılan 9 hata, doğru sanıp geleneksel yaklaşımlarımız bazen insan hayatına da ciddi zarar vermektedir.
Hemen hemen hepimiz ilk yardım kurallarıyla ilgili bazı temel şeyleri biliyoruzdur. Fakat yeni gittiğim bir ilk yardım eğitiminde, ne kadar da yanlış şeyler bildiğimizi fark ettim. Bundan dolayı da bu makaleyi yazma gereği duydum.
Başkalarına yardım edelim diye canlarından veya kendi canımızdan olma ihtimali olabiliyor.
İlk yardımın tanımı, ilaçsız, beklenmedik kazalarda uzman doktorlar gelene kadar hastayı hayatta tutana kadar müdahale etmek olarak tanımlanıyor.
Size bazı temel ve basit şeylerden bahsetmek istiyorum ve umarım ihtiyacınız olmaz. Eğer başımıza gelirse en azından bilinçlenmiş olur daha sağlıklıı müdahaleler de bulunabiliriz.
Hadi başlayalım doğru sandığımız ama yanlış yaptığımız şeyler nelermiş inceleyelim:
- Vücut sıcaklığın arttığında üzerine Kalın Giysiler Giymen Kötü Bir Fikirdir
Hasta olduğumuzda, vücudumuzun sıcaklığını arttığını hissederiz. Bu vücudumuzun mikroplarla savaştığını gösteren bir tepkidir. Kalın giysiler giydiğimiz zaman, vücut sıcaklığımız normalden daha sıcak olur. Hasta olduğumuzda vücut sıcaklığımız 38 ve üzeri olduğunu ölçtüğümüzde daha ince kıyafetler giymemiz önemlidir. Çok ateşlendiysek, başımıza hatta vücudumuza ıslak havlular koyarak vücut sıcaklığımızı düşürmemiz çok önemlidir. Halen düşmüyorsa, en yakın bir sağlık kurumuna gidilmesi gerekir.
- Sara nöbeti geçiren bir hastanın Ağızına Sakın Bir Şey Koymayın
Sara nöbeti geçirenlerin ağızlarını bir şeyle açmaya çalışırsan, dişlerini kırabilirsin. Nöbet geçiren kişi dilini ufak bir kısmını ısırabilir ve bu ona zarar vermez. Yapılacak en iyi şey, başının altına sert olmayan bir şey koyarak yardım edebilirsiniz. Buradaki amaç, kasılmalardan dolayı başını sürekli sert bir yere vurmasını engellemektir. Kasılmaları bittiğinde sol veya sağ omuzuna yatacak şekilde yatırarak (ilk yardımda buna koma pozisyonuna getirme denir) kusma gibi şeyler olduğundan boğazını tıkayacak şeyden sakınmamız gerekir. Hepsi bu.
- Yanmış bir ele, Krem, Merhem Ya Da Diş Macunu Sürmeyin
Vücudumuzun herhangi bir yeri yandığı zaman, derin bir sıcaklık hissederiz. Yapılacak en iyi şey, yaklaşık 15 dakika yanık alanı soğu bir suda tutmak olacaktır. Yanık yeri lütfen ovalamayın.
- Uzman sağlık ekibi olmadan Yaralıyı Bulunduğu Yerden Hareket Ettirmeyin
Yolda bir kazayla karşılaştığınızda, kesinlikle yaralıyı konunun uzmanı değilseniz hareket ettirmeyin. Sizin herhangi bir hareketiniz, yaralının omuriliğinde ufak bir oynatma, ömür boyu felce neden olabilirsiniz. Böyle durumda yapacağınız şey şu olmalı:
- Bir ambulans çağrın.
- Araba çalışıyorsa, kontağını kapatın.
- Kanması varsa üzerine bası uygulayın.
- Yaralıyı sakin tutmaya çalışın ki, kalbin atışı zayıflayacağından kanamayı azaltabilirsiniz.
- Birileri öksürdüğünde, Sırtına Vurmayın
Birisinin boğazına bir şey kaçtığında ve öksürmeye başladığında, sizde arkasına vurmaya başladığınız zaman, kişinin yanlışlıkla soluk borusunu tıkama riskiniz artar ve boğulmasına neden olabilirsiniz. Bunun yerine kişinin yanında sakin olmanız, öne doğru biraz eğilimde tutmanız ve iki defa yavaşça nefes almasını söylemeniz yeterlidir. Boğazı tıkanan kişi kendi öksürüyle çıkaracaktır.
- Bilinci olmayan yaralının Dilini Dışarı Çekmeye Çalışmayın
Bilinci kapalı, ama yaşam fonksiyonları (nefes alması, kalbi atması) şeyleri çalışıyorsa, kişiyi sırt üstü yere yatırmak yerine, yan çevirip koma pozisyonunda tutmamız gerekir. Bunu yapmamızdaki amaç, kişi kusabilir veya boğazında bir şey takılmışsa, soluk borusunu tıkamaması içindir ve acil yardım gelene kadar kişiyi bu pozisyonda tutmamız önemlidir.
- Atardamar kanaması değilse, Yaralıya Turnike Uygulama
Siz de biliyorsunuz ki turnike, kol ve bacaklardaki atardamar kanamalarının durdurulmasında kullanılır, yani kan kaybını önlemek için yapılan yapılan bir basınçtır. Kol ve bacaklardaki atardamar kanamalarının durdurulmasında kullanılır. Yapılan doğru turnikeler hayati önem taşımaktadır. Atardamar kanaması olup olmadığını anlamak için kanın kesik kesik ve tazyikli bir şekilde fışkırması gerekir ve sadece bu durumlarda turnike uygulayabilirsiniz. Bunun dışındaki normal kanamalara uygulayamazsınız.
Başka bir anlamada söylemek gerekirse, turnike kanamayı durdurmak için yapılan boğucu sargıdır. Sadece imkansızlıklar ve acil durumlar nedeniyle kanamayı durdurmak amacıyla yapılmalıdır. Büyük bir atardamar kesilmiş ya da kopmuşsa turnike uygulanmalıdır. Her kanamada kullanılacak bir yöntem değildir.
Sadece kişinin hayatını kaybetmesine neden olabilecek büyüklükte bir kanamanın olduğu durumlarda uygulanmalıdır. Turnike kanamanın olduğu yerin biraz üzerinde, yarayla temas etmeyecek şekilde yapılmalıdır. Turnike gevşek yapılmamalıdır. Kanamayı durduracak yeterli sertlikte sargı yapılmalıdır.
Turnikenin vücutta kalma süresi oldukça önemlidir. Bu sebeple turnike yapıldıktan sonra turnike üzerine veya vücutta bir başka yere not bırakarak, turnikenin yapıldığı tarih ve saat mutlaka yazılmalıdır.
Turnike en fazla 1-2 saat hastaya zarar vermeden kalabilir. Bu süre aşıldığında doku harabati görülmeye başlar ve kişi ciddi zarar görebilir.
- Vücudun soğuktan Donmuş Bölgelerini Sakın Ovalama
Aşırı donmuş bölgelerinizi ovduğunuz zaman, kılcal damarlarınıza ciddi zararlar verebilirsiniz. Bu konuda yapılan yanlış donmuş bölgenizi ani ve çok sıcak suya maruz bırakmaktır. Elinizin sıcaklığını YAVAŞ YAVAŞ artırmanız gerekiyor.
- Elektrik çarpması durumunda, Olayı Hızlı Değerlendir ve Yardım Etmeden Önce Neyle Müdahale Edeceğini Düşün
Acil bir durumda her zaman, sana zarar verebilecek ilk şeyi göz önünde bulundurmalısın. Elektrik çarpan bir insana bir kürekle veya demir gibi iletken şeylerle dokunamazsın. Yalıtkan olan plastik veya tahta gibi şeyle, elektriğe yakalanan kişiyi uzak tutabilirsin.
Umarım bu anlattıklarım şeylerle hiç karşılaşmazsınız. Oldu da karşılaşırsanız, sadece okumayın, kalkın bunun provasını birsiyle yaparsanız, çok daha aklınızda kalacağından eminim. Bilgiyle, uygulama arasından bundan dolayı büyük bir fark vardır.
Tekrar görüşmek umuduyla, Hoş-Çakalın.
Yaşam, paylaştıkça güzeldir.
